استاد حضرتلرینڭ اسپارطه ده یازدیغی رساله لردن بریسنڭ ده ” برنجی كرامت علویه “ نامنده كی ١٨ . لمعه  اولديغي یوقاریده كچمشدی . آدندن دە آكلاشیلدیغی كبی حضرت علی افندیمزڭ بویوك بر كرامتندن بحث ایدن بو رساله ، ١٩٣٤ صوڭ بهارنده تألیف ایدیلمشدر .

امام علی ( ر ض ) بو بویوك كرامتنده ، اسلام دنياسنڭ باشنه كله جك ایكی بویوك فتنه دورینی عصرلر أوڭجه سندن خبر ویرمكده در . كندی خليفه لگي دورنده كوفه ده يكن یازدیغی ارجوزه نامنده كی بر قصيده سنده بو ایكی خبری آچیق آچیق آڭلاتیر . برنجيسي مغوللرڭ اسلام دنياسني استیلا ایدرك عبّاسي خلافتنە صوڭ ویرمسی ، دیگری عثمانلی خلافتنڭ صوڭ بولمەسنڭ آردندن كرچكلشن حرف انقلابی . استاد بدیع الزمان حضرتلری ، ١٨ . لمعه  رساله سني هم بو قصيده نڭ ویرديگی خبرلري آچیقلامق ، هم ده عصریمزه دنك كلن ایكنجی بویوك فتنه یه قارشی كرك نور طلبه لريني ، كركسه دیگر اهل ايماني اويانيق اولمەیە دعوت ایتمك ایچون یازار .

حضرت علی ( ر ض ) بو قصيده سنده ، برنجی فتنه دوری اولان مغول استيلاسندن شویله خبر ویرییور : ” طقوز قرن صوڭره طوغو قوملري ( مغوللر ) ، عربلر أوزرینه هجوم ایده جك ، غلبه ایدوب حیوان كبی كسه جك . أویله مدهش فتنه لر و قراڭلقلی مصیبتلركه ؛ اڭ قراڭلقلی كیجه لردن داها قراڭلق اولاجق . “

بو خبری استاد شویله يوروملار :

” ایشته حضرت علی رضی اللّٰه عنهڭ آپ آچیق بر كرامتيكه كندندن بش یوز سنه صوڭره كلن و عرب دولت عباسيه سني محو ایدن و حدسز اسلامی كتابلرینی دجله و فرات نهرينه دوكن و عربلري غايت ظالمانه قتل ايدن هلا گو واقعه سني ( مغول استيلاسني ) خبر ویرییور . چونكه ، مشهور اولان قرن قرق سنه دگل او زمانڭ اصطلاحنجه اورته لامه عمر اولان آلتمش سنه دن عبارتدر . چونكه بر دور آلتمش سنه ده دگیشیر . بو صورتله امام علینڭ ( ر ض ) هجرتدن اوتوز سنه صوڭره كوفه ده یازدیغی بو ارجوزه ده كي طقوز دفعه آلتمش ، اوتوزه علاوه ایدیلسه بش یوز یتمش اولویوركه ، جنگیزڭ وهولاغونڭ هجوم و تخریبات زمانیدر . “ [١]

اسلام تاریخنڭ ایكنجی بویوك فتنه دوريكه ، برنجی دنیا صاواشندەكی مغلوبيتڭ آردندن عثمانلی خلافت دولتنڭ ييقيلوب اسلام برلگنڭ طاغیلدیغی و اسلام أولكه لرينڭ سومورگه لر حالنه كتيريلديگي صوڭ عصردر . حضرت علی ( ر ض ) ، بو اڭ بویوك فتنه دورندن او زمانده یاشانان معنوی تخريباتلرڭ اڭ بیوگی اولان قرآن حرفلرينڭ ترك ایدیله رك يرينه لاتین حرفلرينڭ قوللانيلاجغني خبر ویرمكله بحث ایدر . ارجوزه ده یر آلان افاده لر مئالاً شویله در :

” عربڭ غیری اولان حرفلر یازدیریلاجق . كیجه درسلریله ، اداره جی ویا فقیر دیمه دن هركسه مجبور ایدیله جك . “ بوجملەنڭ عربجه اصلنده كچن ”سطرت تسطیرا “ كلمه لری ابجد حسابی ایله ١٣٤٩ ایدرك ١٩٣٠ ييلنى كوسترمكده در. بو تاریخ ایسه حرف انقلابنڭ آردندن ، لاتین حرفلرينڭ بتون طوپلومه زورله و كیجه درسلری ایله أوگرتيلمه يه باشلانديغي سنەیي كوسترمكده در . بدیع الزمان حضرتلری ، امام علی ( ر ض ) ‘ ڭ بو افاده سنی شویله يوروملار :

” اون دردنجی عصر محمّدیدە ١٣٣٩ ، روميجه ١٣٤٧ ‘ ده عربی حروفني ( عرب حرفلرینی ) ترك ایدوب ، اجنبی و عجمی حروفنه اسلام ایچنده باشلاناجق . هم عموم ، فقیر ، زنگین ، امر و ایشجی ، چولوق چوجق كیجه درسلری ایله او حروفي جبرًا اوگرنه جكلر … . ‘ عجمین ايسه او زمانڭ اصطلاحنجە عربڭ غیری لاتینجه و فرنكی حروف ( حرفلر ) دیمكدر . “ [٢]

امام علی ( ر ض ) او عصرڭ چوق بارز دیگر بر خصوصيتنڭ ایسه علما سوء اولارق تعبیر ایدیلن كوتو عالملر و اونلرڭ دينه ویرديگي بویوك ضررلر اولدیغنی شویله خبر ویرییور :

” او بدعەلر و عجمی و اجنبی حروفنڭ ( حرفلرینڭ ) انتشاری زمانی اولان او آخرزمانڭ فنا آدملری بر قسم علماء سوءدر ( كوتو عالملردر )كه ؛ حرص سببیله بطنلرینی ( قارینلرینی ) حرامله طولدیرمق ایچون ( اجنبی حروفي كبی ) بدعەلره یاردیم ایدنلر و فتوا ویرنلردر . “ [٣]

حضرت علی افندیمز ، خارقه بر صورتده ویردیگی بو خبرڭ آردندن او عصرده یاشایان بر عالمه خطاب ایدرك دییوركه :

” ای او زمانه یتیشن و عالملردن اولان انسان ! جناب حقدن او فتنه نڭ شرندن محافظه ایچون سڭا درس ویردیگم اسم اعظم ایله دعا ایت . “

بو جمله ده حضرت علینڭ ( ر ض ) استاد بديع الزمانه  خطاب ایتدیگی آڭلاشیلمقده در . چونكه اجنبی حرفلرینڭ زورله تطبيق ايديلمه يه باشلانديغي او زمانڭ عالِمی ، شبهه سز عصرڭ مجددی اولان حضرت استاد اولدیغی كبی ، امام علینڭ عصرلر اوڭجه سندن یاپدیغی بو خطابی دویوپ جواب ویرن ده یالڭز استاد حضرتلری اولمشدر . أوسته لك بدیع الزمان حضرتلری ، امام علینڭ بو قصيده ده خبر ویردیگی كبی اللّٰهڭ آلتی اسم اعظمنى كندینه ورد ایدینمش ، اوقویوردی . [٤]

بو قصيده ده جفر علمی دستورلرنجه بديع الزماني گوسترن پك چوق اشارتلر ده واردر . اونلردن ” ای او زمانه يتيشن كيشي “ خطابنڭ اصلی اولان ” یا مدركاً  لذلك الزمان “ عباره سنده كی برقاچ اشارت قیصه جه شویله در :

مدرك كلمه سيكه معناسی ( او زمانه ) ” یتیشن “ دیمكدر . بو كلمه نڭ ابجد دگری اولان ٢٦٥ عددی ایله ” ملّا سعید “ و ” الكردي “ اسم و لقبنڭ دگرينه دنك كله رك اونلره اشارت ایتمكده در . یعنی او زمانه یتیشن كیشی ملّا سعيد الكوردی ‘ در . آیریجه بو رقمجه توافقڭ قوتنی آرتیران بر خصوص دە ” یا مدركاً لذلك الزمان “ جمله سنده كی ” زمان “ ڭ بدیع الزمانڭ یاریسنی كوسترمسی ، هم قرآن حرفلری ایله یازیلان ” مدرك “ كلمسنڭ ترسدن اوقونديغنده ” كرد “ اولارق اوقونمه سیدر . دیمك اولویوركه ، حضرت علی ( ر ض ) ” ای بو زمانه یتیشن كیشی “ دیركن عصرڭ امامنه خطاب ايتديگي گبي ، بو سطرده ، اونڭ ” بدیع الزمان ملّا سعید الكردي “ اولدیغنه دخی علم جفرله اشارت ایتمشدر . امام علی ( ر ض ) ‘ ڭ جفر علمنڭ اڭ بویوك استادی اولدیغی دقته آلیندیغنده بونڭ قصدی بر اشارت اولدیغی داها دە قوت قزانمقده در .

حضرت علی افندیمز ( ر ض ) بو ارجوزه قصيده سنده یالڭز بدیع الزمان حضرتلرینه یاپدیغی بو خطابله قالمامش ” اي قردشلرم “ دییه رك او زمانه یتیشن بر جماعته ده خطاب ایتمشدر . استاد بدیع الزمان بو خطابڭ رسالۀ نور طلبەلرينه یوڭلیك اولدیغنی شویله آچيقلار :

” بو زمانده او آدملر رسالۀ نور شاكردلری و ناشرلری اولدقلری شبهه سزدر . چونكه اونلردركه خط قرآنی ( قرآن یازیسنی ) محافظه ایدییورلر و بدعەكار بر قسم علمالره قارشی مقاومت ایدییورلر . “ [٥]

یینه عین معناده شونلری سویلر :

” حضرت . علینڭ ( ر ض ) عموم مخاطبلري ایچنده اڭ زیاده محتاج و اڭ زیاده حضرت . علینڭ ( ر ض ) مقصدی لهنده حركت ايدن رسالۀ نور شاكردلریدر . البته او ذات استقباله باقوب و ” ای قرداشلرم “ تعبيريله قونوشدیغی جماعت ایچنده اڭ زياده متحرّك و قوۀ معنویه نڭ تقویه سنه محتاج اولانلره خصوصیتله باقار . “ [٦]

” اجنبی حروفاتنى ( حرفلرینی ) اهل اسلامڭ اڭ مهم حكومتي رسمي بر صورتده قبول و نشر و جبر ایتدیگی حالده رسالۀ نور شاكردلری بتون قوتلریله خطّ قرآني يي خارقه بر صورتده نشر و تعمیم ایله محافظه سنه چاليشدقلري بر زمانده حضرت علی رضی اللّٰه عنه تاریخیله اوندن خبر ویرمكله غیبی كراماتی بیان ايتديگي يرده علما ایچنده بریسنه التفات كوسترییور . البته بو التفاتڭ كرچه چوق افرادی اولابیلیر . فقط بو قرينۀ حال كوسترييوركه ، رسالۀ نور شاكردلری بر خصوصیت كسب ایتمشكه حضرت علی رضی اللّٰه عنه التفاتیله رسالهء نوري آلقيشلايور . “ [٧]

بو رساله ده استاد بدیع الزمان ، حضرت علی ( ر ض ) ‘ ڭ سنت سنیه یی تخریب ایدن بدعەلره دستك اولان كوتو عالملرە قارشي اولان حسیاتنی ایسه شویله افاده ایدییور :

” حضرت علی كرم اللّٰه وجهه ، اجنبی حروفنه قارشی شدّتلی تأسف و حدّت ایتدیگی و بدعەلره طرفدارلق ايدن بر قسم علما سوئه  قارشي شدّتلی نفرت و حدّت ايتديگي يرده ارشادكارانه بعضیلرله قونوشویور … “ [٨]

قرآن حرفلرینه و اسلامڭ شعائرینه سد چكن اسلام طیشی هر تورلی بدعەلره قارشی بر مسلمانڭ ناصل بر باقيش آچيسنه صاحب اولمسی كركديگني بو افاده لر غایت آچیق بر شكلده اورته یه قویمقده در .

[ ١ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٣ كری

[ ٢ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٤ ؛ مجموعة الاحزاب ، ص . ٥٩٥ كری

[ ٣ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٤ كری

[ ٤ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٧ كری

[ ٥ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٧ كری

[ ٦ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٨ كری

[ ٧ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٨ كری

[ ٨ ] عثمانلیجه سكّۀ طاديق غيبي ، ص . ١٣٨ كری